بعد از ارزیابی کامل فضا، پنج کار زیر را میشود انجام داد:
1. حفظ فضا (space maintenance)
2. برگرداندن فضا (space regaining)
3. بدست آوردن فضا (space creation)
4. بستن فضا (space closure)
5. تحت کنترل گرفتن فضا (space supervision)
قبل از بسته شدن فضا انجام میشود. اگر سریع دندانهای شیری که پوسیده شدهاند را ترمیم کنید و یا از space maintainerهای مناسب استفاده نمایید، فضای رویشی برای دندانهای دائمی از بین نخواهند رفت.
انواع ثابت (لینگوال آرچ، پالاتال بار، دستگاه نانس، بند و لوپهای یک طرفه، و حتی دیستال شو) و متحرک (پلاک هالی) آن وجود دارند که متناسب با نیاز بیمار تجویز بفرمایید.
• وقتی فضای کافی برای رویش دائمی وجود دارد و بیش از 6 ماه برای رویش آن زمان لازم است.
• وقتی دندان دائمی وجود ندارد ولی بیمار داری یک اکلوژن عالی است. برای حفظ این اکلوژن باید آن فضا را تا بزرگسالی نگه داریم تا بیمار بتواند در بزرگسالی اقدام به قرار دادن ایمپلنت یا بریج کند.
• وقتی دندان دائمی وجود ندارد و همان فک کوچک هم میباشد مانند میسینگ لترال بالا در بیمار کلاسIII باید آن فضا را جهت جلوگیری از وخیمتر شدن اوضاع حفظ کنیم.
• شاید فضای کافی برای رویش دائمی نباشد ولی سر جمع در قوس فکی فضا کافی است. در این مواقع هم بهتر است که فضای باقیمانده حفظ شود تا مانع بدتر شدن اوضاع شویم.
مسائل مربوط به حفظ فضا فقط مربوط به از دست دادن دندان شیری نیست بلکه اگر دندان شیری دچار پوسیدگی یا آنکیلوز شد باید نسبت به درمان این دو مورد و حفظ فضا آنها نیز اقدام کنیم.
وقتی دندانی آنکیلوز است به مرور از اکلوژن فاصله میگیرد (بخاطر تکامل بیشتر دندانهای مجاور). بدین صورت دندانهای مجاور آن به فضای آن tip میشوند و نهایتاً فضای دندان دائمی زیرین را از بین میبرند. رشد بیش از حد دندان روبرو هم که مشکل بعدی این آنکیلوزیها میباشد.
در موارد زیر نباید تلاش به حفظ فضا بکنید و موارد دیگر را (برگرداندن فضا، بدست آوردن فضا، بستن فضا، تحت کنترل گرفتن فضا) باید لحاظ بفرمایید.
• وقتی فضای کافی برای رویش دائمی زیری وجود ندارد.
• وقتی فضای کافی برای رویش دندان زیری وجود دارد ولی در مجموع کمبود فضا زیاد داریم و در آینده باید به صورت کشیدنی درمان ارتودنسی انجام دهیم.
• وقتی دندان دائمی زیری وجود ندارد و بخاطر مشکلات کلی بیمار باید آن فضا بسته شود، مثلاً شکایت از پروتروژن دارد.
• وقتی فضای زیادی بین دندانهای شیری وجود دارد.
• وقتی دندان دائمی زیری قبل از شش ماه رویش خواهد نمود.