کدام براکت Self Ligating؟-دو نوع براکت Self Ligating داریم-اختلاف سیستم active و passive

کدام براکت Self Ligating؟

• باید بتوانید آرچ وایر را سریعتر جا ‌بزنید و خارج ‌کنید. اگر نحوه کار را بدانید جازدن و خارج نمودن آن حدود 2 دقیقه سریعتر از اورینگ است.

• نیاز به دستیار برای جا زدن آرچ وایر نداشته باشید.

• وقتی اورینگ می‌گذارید اگر بیمار مرتب مراجعه نکند احتمال پاره شدن اورینگ وجود دارد و دندان از قوس خارج می‌شود ولی در براکت‌های Self Ligating دیگر این احتمال وجود ندارد. البته در مدل‌های قدیمی احتمال باز شدن در وجود داشت ولی در مدل‌های امروزی دیگر این حالت را نمی‌بینیم.

در تحقیقی که انجام شده است وقتی سیم نی تی می‌گذارید اصطکاک بین سیم و براکت‌های معمولی 41gr و با براکت‌های Self Ligating فقط 15gr است و در زمان استفاده از سیم استیل این اصطکاک به ترتیب به 61gr و 4gr می‌رسد. با توجه به اصطکاک کم نیاز به کشیدن دندان به حداقل می‌رسد و جلسات ویزیت هم طولاتی‌تر می‌شود. هنوز پروتکل خاصی برای سکانس سیم‌ها وجود ندارد و می‌توانید مانند همان سکانس براکت‌های معمولی سیم بگذارید.

دو نوع براکت Self Ligating داریم

• Active clip

• Passive slide

Active clip به مدلی گفته می‌شود که درب آن به حالت فنری روی شیار براکت می‌آید و باعث اعمال نیرو بیشتر روی آرچ وایر می‌شود در حالی که در مدل passive slide یک درب وجود دارد و بسته می‌شود و براکت مانند باکال تیوب مولرها می‌گردد و روی آرچ وایر نیرو اعمال نمی‌کند. کلمه passive به این معنی نیست که سیم به براکت نیرویی اعمال نمی‌کند بلکه حالتی مثل باکال تیوب است.

شکل 3-7: وایر بزرگتر از 0.018 و نیرو بیشتر کلیپ روی آن

شکل 4-7: وایر 0.018X 0.018

شکل 5-7: وایر با قطر کمتر از 0.018

اختلاف سیستم active و passive

چه در سیستم‌های معمولی و چه در براکت‌های Self Ligating اگر دندانی پالاتالی باشد و آرچ وایر بگذارید به هر دو طرف مزیال و دیستال براکت نیرویی اعمال می‌شود تا درون قوس بیاید. اگر دندان چرخش داشته باشد به یک سمت آن نیرو اعمال می‌شود تا صاف شود.

اما اگر دندان‌ها تقریباً منظم باشند و قطر آرچ وایر کمتر از 0.018 باشد کلیپ مدل active یا درب مدل passive روی سیم فشاری نمی‌آورند. با فشار کلیپ قطر شیار براکت از 0.028 به 0.018 تبدیل می‌شود. به اندازه اختلاف این دو عدد (0.010) فشار بیشتری روی دندان‌ها می‌آید چون ارتفاع شیار براکت کمتر می‌شود.

این حالت خوب نیست اما برای درون قوس آوردن دندان یا اصلاح چرخش آن در اوایل کار خوب است. برای جبران این مشکل در براکت‌های passive از دو سیم 0.012 و 0.016 همزمان استفاده می‌شود یعنی بعد از اتمام دوره سیم 0.016 حرارتی یک 0.012 سوپرالاستیک روی آن می‌گذارید تا دندان به بهترین شکلی اصلاح شود.

وقتی قطر سیم بیشتر از 0.018 بشود کلیپ براکت‌های active فشار مضاعفی روی آرچ وایر و متعاقباً دندان می‌آورد که خود باعث بروز اصطکاک می‌شود که خوب نیست اما برای اصلاح تورک خوب است.

در تحقیقی مشاهد شد که فشاری که این کلیپ‌ها می‌آورند خیلی با هم فرق می‌کند و به مرور زمان این فشارها کم می‌شود.

نتیجه کلی برای انتخاب مدل active یا passive

• مرتب کردن دندان‌ها: اگر از یک سایز سیم استفاده می‌کنید با براکت‌های active دندان‌ها به مرتبی بیشتر نسبت به passive می‌رسند (اما در زمان طولانی‌تری که در پاراگراف بعدی اشاره می‌شود). برای جبران این عیب در براکت‌های passive می‌توان بعد از سیم 0.016 حرارتی سیم 0.012 سوپرالاستیک روی آن گذاشت.

• اصطکاک: براکت‌های active چون روی سیم فشار می‌آورند اصطکاک بیشتری درست می‌کنند، لذا دندان‌ها دیرتر مرتب می‌شوند. اگر دندانی خارج قوس باشد با سیستم passive راحتتر درون قوس می‌آید و دندان‌های مجاور زودتر حرکت می‌کنند و به کنار می‌روند چون نیروی binding در نوع passive کمتر است.

• خراب شدن در براکت و باز و بسته شدن راحتتر درب: این مورد به کارخانه سازنده ارتباط دارد و به active و passive بودن آن ارتباط ندارد