انواع اکلوژن
دو نوع اکلوژن داریم و هر کدام به دو زیر مجوعه تقسیم میشوند:
• استاتیک
1. ایدهآل
2. قابل قبول
• فانکشنال
1. دوطرفه محافظت شونده
2. فانکشنال گروهی
اکلوژن استاتیک وضعیت معمولی بستن دندانها است (مانند حالتی که کستها را روی هم میگذارید). تعریفی که از این اکلوژن داریم قرارگیری کاسپ مزیوباکال مولر اول بالا درون شیار باکالی مولر اول پایین است. آقای Stüart در سال 1964 دو محدوده مزیالی و دیستالی برای اکلوژن کلاسI تعریف کرد که هر دو قابل قبولند:
الف)
: طبق شکل 1-2 هر دندان در مقابل یک دندان قرار میگیرد. وقتی از پالاتال نگاه میکنید (شکل 2-2)، کاسپهای پالاتالی پرمولرهای بالا با دیستال فوسای پرمولرهای پایین تماس دارند، لذا به این اکلوژن کاسپ به فوسا هم میگویند (شکل 3-2). نام دیگر آن «اکلوژن دندان به دندان» است.
شکل 1-2: حد مزیالی اکلوژن کلاسI
شکل 2-2: نمای پالاتالی اکلوژن کلاسI حد مزیالی
شکل 3-2: تماس کاسپهای پالاتال بالا با دیستال فوسای پرمولرهای پایین است.
در این اکلوژن گیر غذایی نخواهیم داشت چون هیچ کاسپی به امبراژور مقابل تماس ندارد. البته در زمانی که شما بخواهید تمام دندانها را باز سازی کنید و روی آنها روکش بگذارید این اکلوژن خوب میشود ولی باید کاسپ باکال دندانهای بالا را با قلمهای PKT (در پروتز برای بازسازی تاج دندانها با موم از این قلمها استفاده میکنند و مخفف نام آقای Peter K Thomas است) فرم بدهید، اما در ارتودنسی خوب نمیشود چون در این اکلوژن در زمان انجام حرکات طرفی نقاط پیشرس رخ میدهد و نمیتوانیم با فرز شکل تاج تمام دندانها را اصلاح کنیم بنابراین این اکلوژن از دید ارتودنسی مطلوب نیست.
ب)
: طبق شکل 4-2 هر دندان در مقابل دو دندان قرار میگیرد و شیب دیستالی کاسپ دیستوباکال 6 بالا در مقابل شیب مزیالی کاسپ مزیوباکال 7 پایین قرار میگیرد. وقتی از پالاتال نگاه میکنید (شکل 5-2)، کاسپ پالاتال پرمولرهای بالا با امبراژور دندانهای پایین تماس دارند لذا به این اکلوژن کاسپ به امبراژور هم میگویند
(شکل 6-2). نام دیگر آن «اکلوژن دندان به دو دندان» است.
شکل 4-2: حد دیستالی اکلوژن کلاسI
شکل 5-2: نمای پالاتالی اکلوژن کلاسI حد دیستالی
شکل 6-2: تماس کاسپهای پالاتال بالا روی امبراژورهای پرمولرهای پایین است.
این اکلوژن بیشتر در پروتز کامل است و در دندانهای طبیعی کمتر میبینیم. در این اکلوژن در حرکات طرفی و پیشگرایی آزادی حرکت داریم و نقاط پیش رس کمتر رخ میدهد اما عیب آن گیر غذایی بخاطر تماس کاسپهای پالاتال بالا با امبراژور پائین است. البته اگر دندانها خوب ردیف بشوند کاسپهای پالاتال پرمولرهای بالا میتوانند مزیالیتر بروند (علت مزیالهتر چسباندن براکت پرمولرهای بالا) و با فوسای پایین در تماس بشوند تا گیر غذائی از بین برود، در ارتودنسی هم هدف رسیدن به این اکلوژن است.
طبق نظر آقای Roth حد دیستالی اکلوژن برای ارتودنسی مطلوب است، پس باید نتیجه درمانهای شما هم در زمان کلاسI شدن اکلوژن حد دیستالی باشد. ایشان تاکید بر شش کلید اکلوژن نرمال آقای Andrews نیز دارد. بهتر است با این شش کلید نیز آشنا شوید.