کشیدن یا نکشیدن پرمولر در فک پایین
اگر درمان کشیدنی باشد شما در هر سمتی (شکل 82-2) به انداره عرض یک پرمولر (حدوداً 7mm) فضا دارید و می‌توانید کمبود فضای خود را (کرادینگ، کرواسپی، پروتروژن انسیزورها) برطرف کنید.
اگر درمان غیرکشیدنی باشد برای رفع کمبود فضا بایستی به نحوه‌ی فضا بدست بیاورید.
در غیرکشیدنی پائین به چهار صورت فضا (شکل 83-2) بدست می‌آید:
• انسیزورها را پروترود نمائید؛
• خلفی‌ها را رترود نمائید؛
• خلفی‌ها را باکالی نمائید یا
• عرض دندان‌ها را کم کنید (استریپ)
سه مورد اول باعث بزرگ شدن قوس فکی می‌شود، درحالی که در مورد چهارم قوس فکی ثابت است و عرض دندان‌ها کم می‌شود
شکل 82-2: رفع کمبود فضا با کشیدن پرمولرها. در هر سمت حدود 7mm فضا بدست می‌آورید
شکل 83-2: رفع کمبود فضا بصورت غیرکشیدنی
• انسیزورهای پایین را در حد 1-2mm می‌توانید پروترود کنید و بیشتر از آن ثبات ندارد.
• رترودکردن خلفی‌ها برگشت می‌کند و عملی نیست. البته حالتی را داریم که در کودکی دندان شیری زود از دست رفته و مولر اول مزیالی می‌شود. دیستاله کردن تاج این دندان‌ها باعث ایجاد فضا می‌شود و ثبات هم دارد در این حالت تاج به موقعیت قبلی خودش دیستاله می‌شود و نباید با دیستاله کردن کل دندان که برگشت می‌کند اشتباه شود.
• دندان‌های خلفی به‌خاطر درمان‌های ارتودنسی ثابت قدری باکالی می‌شوند و فضایی به شما می‌دهند.
• استریپ کردن دندان‌ها به شما فضا می‌دهد. هردندان قدامی را در حد 0.5mm و هر دندان خلفی را در حد 1.5mm می‌شود استریپ نمود، یعنی در هر سمت (سه دندان قدامی و دو پرمولر و دیواره مزیالی مولر اول) حدود 5-6mm می‌شود استریپ کرد و فضا بدست آورد. البته اگر در هر سمتی این حد کمبود فضا باشد بهتر است بکشید تا استریپ نمائید. یا اینکه از براکت های Self ligating استفاده نمائید.
در بعضی سیستم‌ها می‌بینیم که با کشیدن شدیداً مخالف هستند و کمبود فضاهای زیاد را با استدلال ذکر شده بالا باز هم غیرکشیدنی و به‌صورت استریپ درمان می‌کنند.
اگر کمبود فضا در هر سمتی تا 5-6mm که باشد شما می‌توانید هم کشیدنی و هم غیرکشیدنی انجام دهید. این بستگی به روش شما دارد. علاوه بر کمبود فضا ارتفاع عمودی صورت هم در کشیدنی و غیرکشیدنی بودن پرمولرها نقش دارد (دیپ بایت و اپن بایت).
برای طرح درمان دادن همیشه دو جمله زیر را در ذهن داشته باشید:
• درمان کشیدنی به‌خاطر مزیاله شدن مولرها یا دیستاله شدن انسیزورها باعث بسته شدن بایت می‌شود (حدود 1-2mm).
• درمان غیرکشیدنی به‌خاطر پروترود شدن قدامی‌ها یا باکالی شدن خلفی‌ها باعث بازشدن بایت می‌شود (حدود 1-2mm).
پس در زمان طرح درمان دادن به میزان اوربایت بیمار توجه داشته باشید، اگر دیپ بایت است ترجیحاً غیرکشیدنی و اگر میل به اپن بایت دارد ترجیحاً کشیدنی درمان شوند. بدین صورت روی بایت اثر بهتری می‌گذارید.
اگر حدود 2mm کمبود فضا در هر سمتی دارد اما بایت بیمار کمی باز است درمان کشیدنی بهتر است و برعکس حتی تا 4mm کمبود فضا در هر سمتی اگر دیپ بایت باشد درمان غیرکشیدنی بهتر است تا بایت بسته‌تر نشود. اگر بیماری دیپ بایت است و پرمولرهای او کشیده شود بایت بسته‌تر می‌شود و شاید روند درمان در زمان بستن فضا متوقف شود.
اپن بایت‌های شدید را ترجیحاً به افرادی که تجربه زیادی در درمان دارند ارجاع دهید چون اکثراً نیاز به جراحی‌های فکی یا قراردادن مینی اسکرو دارند و با کشیدن قابل درمان نیستند (شکل 84-2 و 85-2).
شکل 84-2: درمان اپن بایت شدید با کشیدن پرمولرها صحیح نمی‌باشد. جراحی ارتوگناتیک یا اینترود خلف‌های با مینی اسکرو بهتر است
شکل 85-2: اینترود خلفی‌های بالا با مینی اسکرو و بسته شدن بایت بیمار